FÉLA2ES05 - Félagsfræði - Einstaklingur og samfélag

Undanfari : Enginn
Í boði : Alltaf

Lýsing

Í vinnslu
Um inngang að félagsfræði er að ræða. Nemendur kynnast greininni, helstu hugtökum hennar, kenningum, fræðimönnum og rannsóknaraðferðum. Helstu sjónarhorn innan greinarinnar eru kynnt sem og þau vísindalegu vinnubrögð sem greinin tileinkar sér. Farið er yfir samspil einstaklings og samfélags frá nokkrum ólíkum sjónarhornum og aðferðafræði greinarinnar er kynnt. Helstu aðferðir og sjónarhorn eru notuð á ólík viðfangsefni innan samfélagsins eins og menningu, lögum, samfélagseiningum, félagslegri lagskiptingu, alþjóðamálum, hnattvæðingu og stjórnmálum svo eitthvað sé nefnt. 

Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:

  • Félagsfræði sem fræðigrein
  • helstu kenningum félagsfræðinnar
  • helstu fræðimönnum greinarinnar
  • áhrifum félagslegra þátta á líf og störf nemenda
  • áhrifum erfða og umhverfis á hegðun og félagslega stöðu
  • hlutverki fjölskyldunnar í félagsmótun og mótun sjálfsmyndar
  • breyttum fjölskyldumynstrum og fjölbreyttum sambúðarformum í nútímasamfélagi
  • stjúptengslum, áskorunum og styrkleikum þeirra í félagsfræðilegu samhengi
  • stöðu jaðarhópa og hvernig samfélagslegar aðstæður móta líf þeirra og tækifæri
  • áhrifum menningar á gildi, hegðun og skoðanir einstaklinga og hópa
  • ólíkum samfélagsgerðum, s.s. sveitasamfélögum, borgarsamfélögum og hnattrænum samfélögum
  • mismunandi rannsóknaraðferðum félagsfræðinnar, s.s. megindlegum og eigindlegum aðferðum
  • siðferðislegum álitamálum í rannsóknum og félagsfræðilegri greiningu
  • samspili einstaklings og samfélags
  • áhrifum fátæktar, misskiptingar og félagslegrar lagskiptingar á daglegt líf
  • grundvelli laga og reglna í samfélögum
  • félagslegri sköpun frávika og áhrifum þess á samfélög og hópa
  • tengslum stjórnmála við félagsleg völd og skipulag samfélaga
  • kyn og kyngervi sem félagsleg fyrirbæri

Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:

  • greina áhrif félagslegra þátta á daglegt líf og starf einstaklinga
  • útskýra ólík kenningarleg sjónarhorn félagsfræðinnar, s.s. samskiptakenningar, átakakenningar og samvirknikenningar
  • nota mismunandi rannsóknaraðferðir til að safna og greina einföld félagsleg gögn (t.d. viðtöl eða kannanir)
  • greina hlutverk fjölskyldunnar í félagsmótun og daglegu lífi einstaklinga
  • skýra hvernig fjölskyldumynstur og sambúðarform hafa breyst í nútímasamfélagi
  • meta áskoranir og styrkleika stjúptengsla út frá félagsfræðilegri sýn
  • greina stöðu jaðarhópa og útskýra hvernig samfélagslegar aðstæður hafa áhrif á líf þeirra
  • greina frá tengslum einstaklings og samfélags með dæmum úr raunverulegum aðstæðum
  • skilgreina og útskýra helstu hugtök félagsfræðinnar og tengja þau við daglegt líf
  • greina hvernig menningarleg viðmið og gildi móta hegðun einstaklinga og hópa
  • lýsa ólíkum gerðum samfélaga, s.s. borgarsamfélögum og hnattrænum samfélögum
  • greina hvernig félagsleg lagskipting hefur áhrif á mismunandi samfélagshópa og einstaklinga
  • taka tillit til siðferðislegra álitamála í félagsfræðilegri umræðu og greiningu
  • nota félagsfræðileg hugtök til að útskýra frávik og félagsleg viðmið
  • útskýra tengsl stjórnmála við félagsleg völd og skipulag samfélaga

Nemandi skal geta hagnýtt þá þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

  • skilja og útskýra hvernig félagslegar staðreyndir hafa áhrif á líf okkar og annarra
  • nota þekkingu sína til að vera meðvitaður um hvernig samfélagið mótar einstaklinga og samfélagshópa
  • skilgreina og útskýra helstu hugtök félagsfræðinnar í tengslum við raunverulegar aðstæður
  • nýta sér þekkingu til að greina kostir og takmarkanir gervigreindar í námi og starfi
  • safna og nýta gögn af áreiðanlegum vefsvæðum til að styðja við greiningar og niðurstöður í félagsfræðilegum verkefnum
  • greina hlutverk fjölskyldunnar í mótun gilda, hegðunar og félagslegra tengsla
  • meta áhrif breyttra fjölskyldumynstra og sambúðarforma á daglegt líf einstaklinga
  • útskýra áskoranir og tækifæri sem tengjast stjúptengslum í fjölbreyttum fjölskyldugerðum
  • greina stöðu jaðarhópa í samfélaginu og leggja fram rökstuddar leiðir til að efla félagslegt réttlæti
  • efla félagslegt siðferði og náungakærleik í samskiptum og samfélagsþátttöku
  • hugsa gagnrýnt og nota vísindalega hugsun til að hrekja félagslegar goðsagnir og staðalímyndir
  • nota rannsóknaraðferðir félagsfræðinnar til að kanna viðfangsefni eins og menningu, frávik eða lagskiptingu
  • greina hvernig hugmyndir um kyn og kyngervi hafa mótast í ólíkum menningarlegum og félagslegum samhengi
  • beita gagnrýnni hugsun til að greina tengsl einstakl