EÐLI3BL05(SB) - Bylgjufræði

Bylgjur og ljós

Einingafjöldi: 5
Þrep: 3
Forkröfur: EÐLI3VS05
Efnisatriði: Kasthreyfing, tvívíður árekstur, einföld sveifluhreyfing, orka í sveiflu, teygjustökk, dempun, herma, pendúll, bylgjugerðir, bylgjujafnan, bylgjufall, útbreiðsla, samliðun, hnútur, bugur, regla Huygens, bylgjubrot, ljósraufar, hljóðstyrkur, skynstyrkur, hljóðafl, bylgja á streng, orgelpípa, Dopplerhrif, lögmál Snells, alspeglun, regnbogi, ljósleiðari, brennipunktur, jafna linsugerðarmannsins, linsujafnan, safnlinsa, dreifilinsa, geislarakning, raunmynd, sýndarmynd. Í áfanganum eru gerðar eðlisfræðitilraunir

Þekkingarviðmið

  • samspili x- og y víddar í kasthreyfingu
  • samspili x- og y víddar í tvívíðum árekstri
  • tengslum útslags, hraða og hröðunar í sveiflu með deildun
  • dempun og hermun
  • tegundum bylgna
  • hnút og bugi
  • grunnatriðum bylgjuútbreiðslu og samliðunar og lögmáli Huygens
  • brotlögmálinu
  • samliðun ljóss í raufagleri
  • hljóðstyrk og skynstyrk
  • hegðun bylgju á streng, í opinni og lokaðri pípu
  • skilyrði alspeglunar
  • ferð geisla um safnlinsu og dreifilinsu
  • skilyrði raunmyndar og sýndarmyndar

Leikniviðmið

  • finna helstu stærðir hlutar í kasthreyfingu
  • finna hraða og stefnu tveggja hluta fyrir og eftir árekstur í tvívíðu rúmi
  • finna helstu stærðir hlutar í einfaldri sveifluhreyfingu m.a. með orkuvarðveislu
  • setja fram og lesa úr grafi bylgjufalls með fasa
  • teikna útbreiðslu bylgju með fyrirstöðum
  • finna hnútalínur og buglínur í samliðun
  • reikna útbreiðslustefnu bylgju sem brotnar
  • finna ljóshámörk raufaglers
  • reikna milli hljóðstyrks og skynstyrks
  • finna tíðni og bylgjulengd standandi bylgju
  • finna krítíska horn alspeglunar
  • teikna geislarakningu í linsu
  • tilgreina hvort mynd er raunmynd eða sýndarmynd
  • leiða út eðlisfræðilögmál með algebru, deildun, heildun og rökleiðslu

Hæfnisviðmið

  • komast að tölulegum niðurstöðum um umhverfi sitt á grundvelli fyrirliggjandi gagna
  • framkvæma verklegar æfingar, vinna úr þeim og útskýra niðurstöður þeirra
  • að geta aflað gagna sjálfstætt um eðlisfræðilegt viðfangsefni á erlendu tungumáli og skilað skriflegri niðurstöðu
  • tengja eðlisfræðina við daglegt líf og umhverfi og gera sér grein fyrir notagildi hennar
Nánari upplýsingar á námskrá.is